Hoogtemonitoring bestaande bebouwing Zaanstad

In de gemeente Zaanstad staan veel oudere panden. Deze bepalen het beeld van de stad. Vaak dateren ze van voor de oorlog. Het is belangrijk dat deze panden veilig zijn. Bij panden op een houten fundering, bestaande uit houten palen met kespen en langshout, is dit niet altijd vanzelfsprekend. De kespen zijn vaak platgedrukt en soms staan de palen naast de fundering. Vaak is de fundering aangetast door schimmels. Vooral bij grenen palen. Om incidenten zo veel mogelijk te voorkomen wordt de vooroorlogse woningvoorraad voortdurend in de gaten gehouden. Dit gebeurt door hoogtemonitoring. Daartoe zijn op cruciale plaatsen meetbouten geplaatst. De betreft penanten in de gevels en op hoekaansluitingen. Totaal zijn duizenden bouten aangebracht. Door landmeters worden regelmatig hoogtemetingen uitgevoerd. Afhankelijk van eerdere meetresultaten worden de metingen 1 maal per jaar en soms 4 maal per jaar uitgevoerd. De metingen worden verwerkt in grafieken. Hieruit is het zakkingsverloop af te leiden. Dit kan kan zijn 2 mm per jaar, 4 mm per jaar en zo verder. De grafieken laten ook duidelijk de invloed zien van de verandering van de grondwaterstand en zo ook van droge periodes. Ook is zichtbaar als in de buurt bouwactiviteiten plaatsvinden, zoals heien of bemaling. Bij een hoge zakkingssnelheid wordt funderingsonderzoek uitgevoerd. Daartoe wordt de fundering op de meest gezakte plaats uitgegraven. Op deze wijze is de fundering zichtbaar en kan een beoordeling van de kwaliteit worden gegeven. Dit betreft de mogelijke aantasting. Ook is het mogelijk om het draagvermogen te bepalen door belasting. Blijkt de fundering van onvoldoende kwaliteit of draagvermogen, dan volgt overleg met de eigenaar van het pand. Soms is het noodzakelijk om funderingsherstel uit te voeren. De gemeente doet eventueel hierbij de begeleiding. Op deze wijze wordt de kwaliteit en het draagvermogen van de fundering hersteld. Dan is amoveren (slopen) van het pand niet meer nodig. De oude panden en het oude stadsgezicht blijven dan bewaard. Technisch is het herstellen van een slechte fundering geen probleem. Echter de kosten zijn vaak dusdanig hoog, dat dit niet op te brengen is voor de eigenaren. Vaak zijn het oude vooroorlogse panden, bewoond door mensen met een laag inkomen. Het funderingsprobleem wordt daarmee een maatschappelijk probleem. De mensen kunnen het niet betalen. De gemeente vervult hierbij een belangrijke rol om tot een oplossing te komen.

ir. Paaul Harff van de gemeente Zaanstad heeft op de ledenavond van de VHC een voordracht gegeven over deze problematiek. Paul is medewerker van de gemeente Zaanstad.